خبرها
صفحه اصلی   /   خبرها   /   نشریات   /   شماره دهم امامت‌پژوهی منتشر شد
شنبه 3 خرداد 1393 ساعت 07:49 ق.ظ
شماره دهم امامت‌پژوهی منتشر شد
شماره دهم امامت‌پژوهی منتشر شد
بنیاد فرهنگی امامت در قم، دهمین شماره از مجله تخصصی خود را منتشر کرد. پرونده علمی این شماره در 143 صفحه با عنوان «نظریه امامت میان شیعه در دوره‌های نخستین» شامل چهار مقاله و یک گفتگوی مفصل است. در این شماره می خوانیم:

مقالات
  • نظریه نص از دیدگاه متكلمان امامی / علی امیرخانی
    چکیده : امامت محوری ترین جایگاه را در منظومه اعتقادی شیعه امامی دارد. نوع تعیین و نصب امام نیز در این مكتب با دیگر مكتب های اسلامی متفاوت است. امامیان از همان ابتدا به دلیل آنكه مقام امامت را امتداد مقام نبوت می دانستند، معتقد بودند امامت امیرالمومنین علی(علیه السلام)نه به دلیل فضائل بی شمار او نسبت به سایر صحابه و نه به دلیل انتخاب مسلمانان، بلكه بر اساس تعیین و معرفی رسول خدا(صلی الله علیه و آله) بوده است. این رویكرد در لسان علمی اندیشمندان امامی با تئوری (نص) تبیین شد. آنان در بحث امامت عامه (مقام ثبوت) بر آن شدند كه نص، طریق انحصاری تعیین امام است؛ از این رو، در صدد ابطال راه های دیگر برآمدند، و در بحث امامت خاصه (مقام اثبات)، امامت امیرالمومنین علی (علیه السلام)را هم با نصوص جلی، هم با نصوص خفی و هم با نص فعلی (اظهار معجزه) اثبات كردند. مقاله پیش رو (تئوری نص) امامیان را با روی آورد توصیفی _ تحلیلی بررسیده است.
  • معنا و جایگاه اجماع اهل حل و عقد / سید حسن سبزواری
    چکیده: مساله انتخاب و گزینش و یا انتصاب امام، یكی از مهم ترین مساله ها در حوزه خلافت و امامت است. امامیه معتقد به انتصاب امام از جانب پروردگار متعال از طریق نص می باشد، و سایر فرق از قبیل معتزله و اشاعره و اهل حدیث، وجود نص را در باب خلافت انكار نموده و این فرآیند را بر عهده اهل حل و عقد و خبرگان امت گزارده اند.
    نوشتار حاضر به تشریح مسائل مربوط به اجماع اهل حل و عقد با استناد به متون معتبر اهل سنت پرداخته و از پیشینه تاریخی، تعریف، شرایط، وظایف و مبانی حجیت اهل حل و عقد سخن می گوید. در این میان برخی از آراء مورد نقد قرار گرفته و به مناسبت، دیدگاه های دانشمندان اهل سنت نیز طرح و ارزیابی شده است. در نهایت، این مقاله می كوشد تا تصویری گویا و مستند از مباحث پیرامون اجماع اهل حل و عقد ارائه دهد.
  • سند خطبه طولانی غدیر در التحصین / محمدعلی موحدی
    چکیده: سخنان پیامبر گرامی اسلام در روز غدیرخم به گونه­ های مختلفی از حیث حجم ثبت و ضبط شده است. طولانی ترین متن منقول از این سخنان كه به آن خطبه طولانی غدیر گفته شده است، نسبت به سایر گونه ها به ویژه نسبت به حدیث غدیر، كمتر مورد بحث و كاوش سندی و دلالی قرار گرفته است. گرچه تعداد اندكی از عالمان و پژوهشگران امامی، پیرامون متن این خطبه آثاری از خود به جای نهاده اند، اما در مورد اعتبار سندی آن، پژوهشِ دقیقی صورت نگرفته است. از این رو، در متن پیشارو كوشیده شده است آخرین سندِ موجود از خطبه طولانی غدیر، كه در اثری از آثار سال های واپسینِ حیات سید بن طاووس به نام التحصین مضبوط گشته، مورد بررسی رجالی واقع شود. در این راه پس از بیان مقدماتی پیرامونِ تفاوتِ میانِ (حدیث غدیر) و (خطبه غدیر) و تقسیم بندی گونه های مختلف ضبطِ سخنان پیامبر و ارائه فهرستی از منابع موجود به ترتیب زمان، به پژوهشی مختصر در خصوص آثار مرتبط با این سند و مآخذ آن پرداخته شده است. در این پژوهش با بررسی ها و پژوهش های رجالی صورت گرفته، وثاقتِ تمامی راویانِ شیعه و مخالفِ مذكور هر طبقه، مطابق با مبانی رجالی آن مذهب، مورد بررسی قرار گرفته، و در نهایت با تكیه بر نظریه اطمینان، سند این خطبه در حكمِ (موثق) دانسته شده است.
    پرونده علمی
  • مدخل
  • امامت از دیدگاه اندیشمندان امامیه در مدرسه كوفه / محمدمنتظری
    چکیده: اندیشه امامت و ویژگی های امام به عنوان اصلی ترین وجه تمایز مكتب امامیه نسبت به سایر مكاتب اسلامی، از مهم ترین مسائلی است كه اندیشمندان نخستین امامیه بر محور آن به بحث و گفتگو نشسته و درباره آن نظریه پردازی كرده اند. اندیشمندان و محدثان شیعه در كوفه درباره تعریف امامت، انگاره های مشتركی داشته و بر این باورند كه امامت مقامی بسیار والا و حتی بسی بالاتر از مقام نبوت و رسالت است. آنان مهم ترین مولفه مقام امامت را وجوب پیروی و اطاعت مستقل از امام می دانستند كه با تفویض دین، رابطه ای مستقیم دارد. از این رو لازم است كه خداوند این حق اطاعت را برای امام جعل و نصب كند. البته بزرگان اصحاب امامیه در كوفه در پاره ای از خصوصیات امامت نظیر گستره منابع علم امام به ویژه علم الهامی، گستره ولایت و نوع نگاه به مساله عصمت، با یكدیگر اختلافاتی داشته اند. بیشتر این اختلافات به نگرش اندیشمندان و روش كلامی آنان بستگی داشت. در این بین جریان كلامی هشام بن حكم به دلیل مستدل كردن مسائل امامت به استدلالات عقلی در نهایت دیدگاهی خاص ارائه كرد كه نسبت به باور جریان اكثریت و محدثان امامیه، در غالب موارد دیدگاهی حداقلی محسوب می شود.
  • زید بن علی بن الحسین (ع) و مساله امامت / عبدالمجید اعتصامی
    چکیده: زید بن علی(علیه السلام)، در انعكاس منابع شیعه امامیه، امامت را مقامی الهی و تعیینی می داند نه امری مردمی و اختیاری. او به امامت بلافصل امیرالمومنین(علیه السلام) معتقد است و امامت دیگران را غاصبانه می داند و بر این باور است كه مجموعه امامان، دوازده نفرند كه نه تن از آنان از نسل امام حسین(علیه السلام) است؛ ولی در اقوال و آثار او نامی از امامان چهارم به بعد مشاهده نشده است. در آثار مكتوبی كه به او نسبت داده شده، به تعداد امامان اشاره ای نشده است. و برای خود نیز ادعای امامت نكرده؛ مگر اینكه خود را حجت بر مردم معرفی كرده است. او اصل افتراض طاعت را برای بعضی از اهل بیت(علیهم السلام) می پذیرد؛ ولی در تعیین و تشخیص مصادیق امام مفترض الطاعه دچار تزلزل است.
  • نظریه امامت در اسماعیلیه / مهدی فرمانیان، ریحانه هاشمی (شهیدی)
  • امامت از دیدگاه زیدیه / مصطفی سلطانی
  • نظریه امامت امامیه؛ در گفتگو با حجت الاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی
    نقد اندیشه
  • شیوه‌های ارتباط فرشتگان با ائمه(ع)؛ تاملی بر مقاله «محدث » اتان كلبرگ / سید علی هاشمی
    کتاب شناخت
  • منبع شناسی حدیث ثقلین تا سال 1385 شمسی / حمید سلیم گندمی
    نكته‌ها و یادداشت‌هایی در حریم امامت
  • چكیده‌های عربی
  • چکیده‌های انگلیسی
همچنین نگاه کنید
آیة الله سید علی حسینی میلانی آیة الله سید علی حسینی میلانی
آخرین خبرها