امسال در بیست و هفتمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران سی و یک جلد از مجموع چهل جلدی فهرستگان نسخ خطی ایران «فنخا» توسط غرفه کتابخانه ملی عرضه میشود.
به گزارش روابط عمومی بنیاد محقق طباطبائی، این فهرست، گردآمده اطلاعات موجود در فهرستهای نسخ خطی منتشر شده کتابخانه های ایران است. مندرجات این کتاب شامل تفصیل بیشتری نسبت به مندرجات کتاب فهرستنواره دستنوشته های ایران (دنا) هستند که پیش از این از سوی همین پدیدآورنده از سوی کتابخانه مجلس شورای اسلامی در تهران منتشر شده بود.
در فنخا، اضافه بر گردآمدن اطلاعات فهرستهای متنوع پیشتر چاپ شده، نام پدیدآورندگان مستند شده و عناوین آوانگاری شده اند و در کنار هر عنوان به آثار پیشینی هر عنوان نیز ارجاع داده شده است.
فنخا مخفف «فهرستگان نسخه های خطی ایران» است که توسط مصطفی درایتی تدوین شده و شامل اطلاعات 300 هزار نسخه خطی از نسخ ایران است که در طی سالهای 1305 تا 1390 هجری شمسی در فهرستهای مختلف و از سوی کتابخانه های مختلف، معرفی شده اند. این کتاب با آماده سازی هر مجلد، به مرور منتشر می شود و مجموع آن به حدود چهل مجلد خواهد رسید. از این مجموعه بزرگ سی ویک مجلد در نمایشگاه کتاب تهران در سال جاری عرضه خواهد شد.
فهارس چاپ شده نسخ خطی، به علت انتشار پراکنده از سوی نهادهای مختلف و در سالیان دراز متمادی، خود آثاری سخت یاب اند و معمولا محققان برای یافتن نسخ خطی آثار مورد نظرشان، نیاز به مجموعه بزرگی از فهارس نسخ خطی دارند که معمولا کمیاب است. تنها کتابخانه هایی که به جمع آوری فهارس نسخ خطی اهتمام دارند می توانند چنین منابعی را که در طول سالیان دراز جمع آوری شده است، به محققان عرضه کنند و خوشبختانه در قم، کتابخانه آیة الله العظمی مرعشی نجفی و کتابخانه محقق طباطبائی، در جمع آوری و ارائه فهارس نسخ خطی داخلی و خارجی به محققان بسیار موفق بوده اند. از این رو، گردآمدن اطلاعات این فهارس و انتشار آنها در یک مجموعه که اکنون به صورت کتاب فنخا عرضه شده است، بسیار ارزشمند است و راهگشای محققان و جستجوگران نسخ خطی. این کتاب نیاز پی گیری و جستجوی در فهرست های منتشر شده را برای این محققان ـ البته فقط در مورد نسخ خطی موجود در کتابخانه های ایران ـ برآورده می سازد. امید است نهادهای علمی و پژوهشی مروبط به این عرصه، در پی تداوم چنین کاری برای نسخ خطی موجود در کتابخانه های کشورهای اسلامی و دیگر ممالک، باشند تا این گام از جریان احیاء و بررسی متون کهن، برای محققان این حوزه، کاملا برداشته شود، چرا که آثار اسلامی و ایرانی مورد نیاز محققان، در کتابخانه های سراسر عالم از شرق تا غرب گسترده شده است و خصوصا دسترسی به فهارس نسخ خطی منتشر شده در خارج از ایران برای محققان داخل کشور، حتی سخت تر از دستیابی به فهارس منتشر شده در ایران است.
بیستوهفتمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران 10 تا 20 اردیبهشت سال جاری برگزار میشود.